Biyografi ve otobiyografi kitapları, kurgusal kitaplar ve roman okumakta zorluk çeken okuyucuların bile çoğunlukla ilk tercihleridir. Doğaları gereği, gerçekten yaşanmış olayları ve bu hayatta iz bırakmış kişileri konu alan bu kitap türleri, çoğunlukla biz okurlar üzerinde büyük bir iz bırakır. Sevdiğimiz sanatçıların, ünlü tarihi kişiliklerin ya da politikacıların perdelerin arkasında neler yaşadığı ve nelerle mücadele ettiği, hepimizin ilgisini çeker. Dolayısıyla bu kitap türleri, her daim merağına yenik düşen biz okurlar için muhteşemdir. İşte biyografi ve otobiyografi türleri ile ilgili merak edilenler, en iyi biyografi kitapları ve en iyi otobiyografi kitapları...
Biyografi Nedir ve Nasıl Yazılır?
Temel edebiyat bilgisi olan herkes, “Biyografi nedir?” sorusuna cevap verebilir. Genellikle tanınmış olan bir kişinin yaşam öyküsünü anlatan yazı türüdür biyografi. Ancak onu bir özgeçmişten ayıran bazı özellikleri vardır. Öncelikle biyografi, eğitim bilgileri ve kariyer gibi kolay ulaşılabilen bilgilerin yanı sıra kişinin yaşam deneyimlerini aktarır ve kişilik özelliklerinin bir portresini çizer. Biyografi kitapları, geleneksel olarak kurmaca olmayan bir biçimde yazılır ancak bazen okuma deneyimini de olumlu etkilemek amacıyla kurgusal eklemeler yapılabilir. Ne olursa olsun, eğer bir biyografide kurgusal eklemeler bulunuyorsa, bu mutlaka okuyucuya belirtilmelidir.
“Biyografi nasıl yazılır?” sorusunun cevabı ise biraz daha karmaşıktır. Ünlü biyografi yazarlarının çoğu, bu yazın türü ile ilgili derin bir bilgi birikimine sahiptir. Ayrıca yoğun bir analiz yeteneği ve araştırma güdüsü de gerektirdiğinden, biyografi kitapları yazmak oldukça zahmetli de olabilir. Biyografi yazımı ile ilgili genel kural, eserin kişinin hayatını objektif bir şekilde aktarabilmesidir. Bu sebeple, kurmaca türünün aksine, belgelere ve tanıklara ihtiyaç duyulur.
Otobiyografi Nedir ve Nasıl Yazılır?
Otobiyografi ile biyografi arasındaki tek farkın, kitabın yazarı olduğu söylenebilir. “Otobiyografi nedir?” sorusunun cevabı, “kişinin kendi hayatını anlattığı yazın türü”dür. Otobiyografi, edebiyat literatüründe çoğunlukla günlük ile ya da anı yazıları ile karıştırılır. Oysa bir eserin otobiyografi olabilmesi için onun, yazıldığı andan geriye doğru bakılacak şekilde tüm yaşamı konu alması gerekir. Elbette bir kitabı otobiyografi yapan en önemli özelliği, eserin çoğunlukla yazarın kendi hafızasına dayanmasıdır. Peki, otobiyografi nasıl yazılır?
Teknik olarak, elbette herkes otobiyografi yazabilir. Yalnız bir otobiyografiyi okunur kılan şey, kişinin hayatında gerçekleşen olaylara ve kendisine yönelik eşsiz bir bakış açısına sahip olmasıdır. Otobiyografide, özellikle kronolojiye dikkat edilmelidir. Eğer ciddi bir takım bilgiler paylaşılıyorsa, bu aşamada resimlerden ve belgelerden yararlanmak da gerekebilir. Söylentilere de yer vermemek gerekir.
Mutlaka Okunması Gereken Biyografi ve Otobiyografi Kitapları
Hem Türk edebiyatı içerisinde hem de dünya literatüründe önemli yeri bulunan biyografi ve otobiyografi kitapları, kitap okumayı sevmeyenlerin bile elinden düşüremeyeceği eserlerdir. Köln Kütüphane’nin en iyi biyografi ve otobiyografi kitap önerileri, mutlaka kütüphanenizde yer alması gereken eserlerden oluşuyor...
Anne Frank’in Hatıra Defteri - Anne Frank
İsminden de anlaşılacağı üzere, aslında bir hatıra defteri olan Anne Frank’in Hatıra Defteri; yazarının yaşadıkları ve günlüğünde ifade ettikleri sebebiyle bu listede olmayı sonuna kadar hak ediyor. Küçücük bir çocukken İkinci Dünya Savaşı’nın ve Nazi Almanya’sının şiddetiyle karşılaşan Anne Frank’in 12 Haziran 1942 tarihinde tutmaya başladığı bu günlük, dönemin zulmüne ve savaşın şiddetine tanıklık ediyor. En büyük hayali, savaş bittikten sonra bir kitap yayımlamak olan Anne Frank, on beş yaşındayken Bergen-Belsen toplama kampında hayatını kaybetti.
Sol Ayağım – Christy Brown
Sol Ayağım, beyin felçli olarak dünyaya gelen, konuşmasını ve hareketlerini kontrol etme yetisine sahip olmayan Christy Brown’un otobiyografik kitabı. Tüm dezavantajlarına rağmen okuma yazmayı, resim çizmeyi ve daktilo kullanmayı bile öğrenebilen Christy Brown’un ilham veren hayat hikayesi; sol ayağını kullanarak verdiği mücadeleyi ve hayata tutunuşunu anlatıyor. Yazarın Her Gün Hüzün isimli ikinci kitabı da, bu benzersiz eserin devamı niteliğinde. Kitap, ayrıca başarılı bir şekilde beyaz perdeye de uyarlanmış.
Aşk ve Acı: Frida Kahlo - Rauda Jamis
Dünyanın en ünlü ressamlarından biri, ayrıca güçlü bir devrimci ve kararlı bir feminist olan Frida Kahlo’nun hayatının anlatıldığı Aşk ve Acı: Frida Kahlo, ressamın ilham verici yaşamının sürükleyici bir şekilde kaleme alındığı biyografik bir eser. Rauda Jamis’in yazdığı bu biyografi; “Kişisel olan politiktir!” sloganını tüm hayatına uyarlayan Frida’nın Meksika devrimine kattığı ruhu, hayalperestliğini ve nasıl da sanatından vazgeçmediğini gözler önüne seriyor.
Bir Bilim Adamının Romanı - Oğuz Atay
Çağdaş Türkiye’nin en büyük yazarlarından biri olan Oğuz Atay’ın biyografik roman türünde yazdığı Bir Bilim Adamının Romanı, yazarın kendi hocası olan Prof. Mustafa İnan’ı eşsiz bir üslup ve benzersiz bir kurguyla anlatıyor. Halkın arasından sıyrılıp gelen bir çocuğun nasıl uluslararası alanda ünlü bir bilim insanı haline geldiğini ve bu zorlu mücadeleyi sergileyen bu kitap, yazarın aynı zamanda toplumsal bir eleştirisi. Bir Bilim Adamının Romanı, aynı zamanda Mustafa İnan’ın yaşamından fotoğraflar da içeriyor.
Böyle Gelmiş Böyle Gitmez - Aziz Nesin
Türk mizahının en önemli yazarı kabul edilen Aziz Nesin’in üç kitaptan oluşan otobiyografi serisi Böyle Gelmiş Böyle Gitmez, yazarın kendine özgü üslubuyla okuyucuya farklı bir bakış açısı sunuyor. Türkçe eserleri yabancı dillere en çok çevrilen dördüncü yazar olan Aziz Nesin, genellikle öykü, tiyatro ve şiir alanlarındaki eserleri ile biliniyor.
Adı Aylin – Ayşe Kulin
Adı Aylin, ünlü yazar Ayşe Kulin’in, yakın akrabası da olan Aylin isimli bir kadının yaşamını anlattığı biyografik bir roman. Ayşe Kulin’in ifadesi ile “deli fişek” yaşayan ve sıra dışı bir karakter olan Aylin’in sürükleyici ve şaşırtıcı hayatı, Adı Aylin sayesinde her kütüphanede yer alması gereken ve ölmeden önce mutlaka okunması gereken bir kitaba dönüşüyor.
Zamanın Ötesindeki Deha Tesla - Margaret Cheney
Geçmişte Edison’ın gölgesinde kalmış olan, oysa dünyanın en büyük mucitlerinden bir tanesi olan Nikola Tesla’nın hayat hikayesinin anlatıldığı Zamanın Ötesindeki Deha Tesla, bu saygın bilim insanının tüm dünyada hak ettiği bilinirliğe kavuşması için yazılmış. Radyo, televizyon, bilgisayar gibi bugün gündelik hayatımız bir parçası haline gelmiş pek çok şeyin fikir sahibi olan Tesla’nın hayatını okumak, size bambaşka bir perspektif katacak.
Dünün Dünyası - Stefan Zweig
Dünyanın en başarılı yazarlarından biri olarak kabul edilen Stefan Zweig’in 1942 yılında tamamladığı ve kendi hayat hikayesini anlattığı eseri Dünün Dünyası, 20. yüzyıla bir de onun gözlerinden bakmamızı sağlıyor. Dünün Dünyası sayesinde ve Stefan Zweig aracılığıyla, dünyaca ünlü pek çok yazar ve besteci ile ilgili ilginç olaylara da göz atıyoruz.
Angela’nın Külleri – Frank McCourt
İrlanda asıllı ünlü yazar ve öğretmen Frank McCourt’un otobiyografik eseri Angela’nın Külleri, aynı zamanda Pulitzer Ödülü de almış bir kitap. Tüm dünyada en çok satan kitaplar arasında yer alan Angela’nın Külleri, 1999 yılında beyaz perdeye aktarılan aynı isimdeki filmi sebebiyle de dünyaca biliniyor. Bu şaheser, yazarın Büyük Depresyon sırasında İrlanda’dan Amerika’ya göç eden bir ailenin çocuğu olarak yaşadıklarını kinayeli bir dille anlatıyor.
Schindler’in Listesi - Thomas Keneally
Steven Spielberg tarafından beyaz perdeye uyarlanmasının ardından dünya çapında büyük yankı uyandıran Schindler’in Listesi, Thomas Keneally’nin biyografik roman türündeki eseri. Nazi işgali sırasında Polonya’daki Yahudileri kurtarmak için adeta kurtarıcı bir meleğe dönüşen Oskar Schindler’in hayatının anlatıldığı bu kitap, aynı zamanda Booker Ödülü ve Los Angeles Times Kitap Ödülü gibi pek çok prestijli ödülün de sahibi.