- Yayın Tarihi 2015-04-25
- ISBN 6055206147
- Baskı Sayısı 1. Baskı
- Dil TÜRKÇE
- Sayfa Sayısı 459
- Cilt Tipi Karton Kapak
- Kağıt Cinsi Kitap Kağıdı
- Boyut 13.5 x 20.5 cm
MUKADDİME
Yüce Rabbimize namütenâhi hamdü senalar, Fahri Kâinat Efendimize ve dahi âline salatü selamlar olsun ki sevgili mürşidimiz ve sultanımızın kıymetli irşatlanyla maarifi ibtida- iyye, hifzul’l Kur’an ve ulûmu arabiyye alanında pek çok çalış-malar ve hizmetler yapıldı.
Yine bir Yavuz Selim sohbetlerinde büyük dedemizin ru-hunu şad edecek bir tavsiyesiyle Sıbyan medreseleri hizmetleri başlamış oldu. Osmanlı atamız bu eğitime ziyade önem verirdi. Sıbyan mektebi, OsmanlIlarda geleneksel ilköğretim kurumu; Dâru’t-ta’lim, Dâru’l-’ilim, Muallimhâne, Mekteb, Mektephâne, Mahalle Mektebi, Taş Mektep, Mekteb-i İbtidaiyye ve Sıbyan Mektebi adlanyla bilinirdi. Bu mekteplerin hocasına Muallim, yardımcısına Kalfa, öğrencilerine de Talebe, Sûhte, Tilmiz, Puser ve Şâkird adı verilmekteydi. Sıbyan mektepleri Osmanlı kent ve kasabalannda en yaygın eğitim-öğretim kurumlanydı ve daha çok bir caminin ya da hayır kuruntunun yanında açılırdı. Mahal-le temelinde kurulduğu için mahalle mektebi de denen bu okul-lara başlama yaşı, ebeveyn ile hocanın karanna göreydi. 4 ya-şında veya 10 yaşında da başlanabilir, bed-i besmele cemiyeti ya da âmin alayı ile mektebe getirilen çocuğa ilkin besmele öğretilirdi. Sonraki günlerde ise bireysel metotlarla, Elif-ba cü-zünden Arap harfleri harekelendirilerek ezberlettirilir, Kur’an'ın Amme ve Tebareke cüzlerinin okutulması ile çalışmalar sürer-di. Görülen başlıca dersler Elif-ba, Kur’an, ilmihal ve hesaptı.
Ahlak eğitimi Müslüman örf ve adetlerinin çocuklara yer-leştirilmesi ve benimsetilmesi şeklinde verilirdi. Okulu başany- la bitirmiş sayılmak için, Kur’an'ı en az bir kez hatmetmek ko- şulurdu. İstanbul’daki sıbyan mekteplerinin başlıcalan, büyük külliyelerin birer ünitesi olduğundan olanaklan fazla, hocala- n da seçkin olurdu. Bu nedenle de herkes, okuma çağma ge-len çocuğunu bu tür sıbyan mekteplerine vermeyi arzu ederdi.
Karma okullarda kızlar ayn erkekler ayn gruplar halinde yerde ve evlerinden getirdikleri minderlerde otururlar, önlerin-de de rahleler bulunurdu. Hoca ise başköşede yüksekçe bir se-dirde oturur ve böylece eğitim verirdi. Şimdilerde ise zaman za-man İslam ile çatışma içerisinde olan güçlerin engellemeleriyle karşı karşıya kalmış olan bu çalışmalar gün geçtikçe daha iyi-ye doğru ilerlemekte olup, bu ilerlemeye önemli katkı sağlaya-cağına inandığımız bu eseri sizlere sunmaktan gurur duyuyor ve özellikle eğitimci kardeşlerimize tavsiye ediyoruz.
Hazırlanan bu eserle takdir ve teveccühlerinizi hak etmek dileğiyle hizmetlerimizin Yüce Rabbimizin nzasına liyakat üze-re devamını niyaz ederiz.
Son davamız alemlerin Rabbine hamdü senadır.
İsmail Hakkı YELKENCİ
İÇİNDEKİLER
MUKADDİME 21 GİRİŞ 23
ÇOCUK EĞİTİMİ MESULİYETİ 23
ÇOCUK TERBİYESİNDEN (EĞİTİMİNDEN) NEDEN MESULÜZ? 24
KİTAPLA İLGİLİ 27 ÇOCUK DÜNYASI 29
ÇOCUK DÜNYASI VE GELİŞİMİ 29
ÇOCUK DÜNYASININ ANAHTAR KAVRAMLARI 29
Oyun 30
Hareket 30
Merak 31
Hayal 32
Şefkat ve Sevgi 32
ÇOCUĞUN GELİŞİMSEL ÖZELLİKLERİ 33
Sosyal Gelişim 33
Zihinsel Gelişim 34
Duygusal Gelişim 34
TALİM VE TERBİYE 37
KAÇ YAŞINDA VE NİÇİN TALİM VE TERBİYEYE (eğitim-öğretime) BAŞLAMALIYIZ? 37
İnsan Yedisinde Ne İse Yetmişinde de Odur 39
Çocuk Yetiştirmek Sadece Resmi Bir Sorumluluk Değil Manevi Bir Sorumluluktur 43
Hangi Yaşta Neler Verilebilir 45
İki Yaş Öncesi 45
İki Yaş 46
Üç Yaş 47
Dört Yaş 48
Beş Yaş 49
Altı Yaş 49
Yedi Yaş 50
On Yaş 52
On Yaş Sonrası 53
Eğitimin Birinci ve En Önemli Şekli Görerek Öğrenmektir 53
Çocuklara Dini ve İbadeti Sevdirme ve Bunlan Özendirme 54
Dua ve Şükür Eğitimi 55
Ahlak Eğitimi 55
Her Yaşta Çocuğa Din Eğitimi Verilebilir 56
Küçük Yaşlarda İyi Terbiye Edilemezse 57
Çocuklann Soruları 61
Çocuklara Öğretilmesi Gerekenler 61
Amerika’da Bile Din Eğitimi Anaokulunda Başlıyor 62
Müfredatta Dua Etmek de Var 63
Ailelerle İşbirliği Yapılıyor 63
NASIL BİR TALİM VE TERBİYE? 64
Konuşarak öğretmek 64
Şiir 65
Masal ve Hikaye 70
Biyografiler, Hatıralar ve Tarihi Olaylar 71
Ayet, Hadis ve Dua 73
Soru-Cevap 74
Kısaca Din Öğretimi Teknikleri 76
EĞİTİM YÖNTEMLERİ VE TAVSİYELER 79
EĞİTİMİ DESTEKLEYİCİ TAVSİYELER 79
Oynayarak ve Eğlendirerek Öğretmek 79
Yoğurma Maddeleriyle Çalışma 80
Boyama Çalışmalan 80
Kağıt İşleri 81
Artık Malzeme ile Çalışma 81
Evcilik Köşesi 81
Blok Köşesi 82
Oyun Etkinlikleri 82
Sözü Görüntü ile Güçlendirerek Öğretmek 82
Somutlaştırarak Öğretmek 84
Model Olma ve Taklit Yolu ile Öğretmek 84
EĞİTİMDEKİ HATALAR 85
Tehdide Dayalı Öğretim 85
Duyguları Örseleyerek Öğretim 86
Ödülle Öğretim 86
Ceza ile Öğretim 87
EĞİTİM Mİ SEVGİ Mİ? 89
Hedef Çocuğun Sevmesi Olmalıdır 90
EĞİTİMDE AİLEYLE BÜTÜN OLMA 90
Çocuk Açısından 91
Aile Açısından 91
Öğretmen Açısından 92
Aile Katılımının Gerçekleştirilmesinde İzlenecek Yollar 92
OKUL EV ZITLIĞI 93
TERBİYECİNİN (ANA-BABA VE HOCA) VASIFLARI 95
Anlattıklannı Yaşayan 95
Şefkat Eden ve Seven 95
Sevgi ve Şefkati Bize Öğreten Bazı Hadisler 96
Oynayan 99
Affeden 100
Birebir İlgi Gösteren 101
- Yemede-İçmede Sünnete Uymayı Öğretmek 337
- Çocuklann Uyması Gereken Yemek Adabı 338
- Uyku Adabına Riayet Etmeyi Öğretmek 339
- Hastalığının Tedavisinde ve Sağlıklı Yaşamla İlgili Nebevi Usulleri Öğretmek 340
MEKAN, MATARYAL VE PLAN PROGRAM 345
EĞİTİM VE ÖĞRETİM MEKANI 345
Okul Öncesi Eğitim Yapılarında Kullanıcı Gereksinimleri 346
Okulöncesi Eğitim Yapıları 348
Genel Planlama Özellikleri 348
Bir Anaokulunun Planlanmasında Gerekli Mekanlar 349
Okulöncesi Eğitim Yapılannda Mekanlann İşlevsel Özellikleri 350
1- İdari Bölümler 350
2- Gözlem Odası 351
3- Uyku Odalan 351
4- Oyun Odalan 351
5- Sağlık Odası 352
6- Derslikler (Grup Odalan) 352
7- Açık Hava Oyun Mekanlan 352
8- Yemek Odası ve Mutfak 353
9- WC ve Lavabolar 353 Sonuç 354
OKULÖNCESİ EĞİTİMDE MATERYAL 355
Materyallerin Önemi 356
OKULÖNCESİ EĞİTİMDE TEKNOLOJİ 357
OKULÖNCESİ EĞİTİMİ PLAN, PROGRAM VE FORMLAR 358
Okulöncesi Eğitim Programı 358
Tam Günlük, Yanm Günlük, Aylık ve Yıllık Planlar Oluşturabilirsiniz. 360
Yıllık Plan 360
Günlük Plan 360
MÜSLİM ÇOCUK SIBYAN MEKTEBİ TAM GÜN ZAMAN PLAN / ÇİZELGESİ 361
MÜSLİM ÇOCUK SIBYAN MEKTEBİ YILLIK PLAN / ÇİZELGESİ 364
ÇOCUK VE AİLE TANIMA FORMU 369
AİLE KATILIMI TERCİH FORMU 374
DAVRANIŞ DEĞERLENDİRME FORMU 375
EĞİTSEL DEĞERLENDİRME FORMU 378
ÇEŞİTLİ GÖZLEM ÇİZELGELERİ 380
YÖN / MEKANDA KONUM 381
ÖĞRETMEN ÖZ DEĞERLENDİRME FORMU 382
SÖZLEŞME ÖRNEĞİ 384
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI KUR’AN KURSLARI ÖĞRETİM PROGRAMI (04-06 YAŞ) 387
OSMANLI SIBYAN MEKTEPLERİNDE OKUTULAN DERSLER VE ÖĞRETİM PROGRAMI 390
Okutulan Dersler 390
Öğretim Programı 392
BİR DERSİN İŞLENİŞ AŞAMALARI 395
- Giriş 395
- Gelişme 396
- Sonuç ve Değerlendirme 397
10- Giriş Bölümü 398
11- Gelişme Bölümü 398
12- Sonuç Bölümü 400
13- Değerlendirme 401
14- MERASİMLER VE OYUNLAR 403
MERASİMLER 403
Eğitici Merasim Nedir? 403
Osmanlı Eğitim Geleneğinde Eğitici merasimler 403
ve Acirc;min Alaylan (Bed’i Besmele Cemiyetleri) 404
Hatim Merasimi 408
Hafızlık Merasimi 409
Ketebe Merasimi 412
Mektep Seyirleri (Gezileri) 415
Günümüzde Hafızlığa Başlama Merasimi 421
DİNİ BİLGİ ÖĞRETİMDE EĞİTSEL OYUNLAR 423
Oyun 423
Oynayan İnsan 423
Çocuklann Fiziksel, Psiko-Motor, Zihinsel, Dil, Duygusal ve Sosyal Gelişimine Oyunun Etkisi 425
Öğrenme-Öğretme Süreci 428
Öğretimde Eğitsel Oyun 429
Sonuç 433
DİNİ BİLGİ ÖĞRETİMDE BİR ETKİNLİK; OYUNLAŞTIRMA 434
İki İnatçı Keçi Hikayesi 437
Tekerleme 439
BİR ARAŞTIRMA 440
DEV ve Acirc;NÎ HAZRETLERİNDEN ÖĞÜTLER 445
BİBLİYOGRAFYA 451