Toplumsal kurumlar, roller, normlar… Sosyal bilimlerin aşina olunduğu kadar üzerine pek de düşünülmeyen bu kavramlarına ilişkinnolarak Goffman yine ezber bozucu bir analizle karşımıza çıkıyor. Toplumsal rol kavramını, makro analizlerin yarı donuk yarı tedrisinkalıplarından çekerek etkileşim ve karşılaşmaların zengin ve canlı sahnesine yerleştiriyor. Mekanik bir icracı olmanın çok ötesinde birey,nyaşamının farklı sahnelerinde rol yükümlülükleriyle fiili performansı arasına mesafe koyabilen, yani rolünü yer-ve-duruma göre bellintahditler altında eğip bükebilen, ancak biyografik bir sürekliliğe de sahip olabilen mahir bir yorumcu olarak arz-ı endam ediyor. Goffman,nbir konvansiyon olarak rolü gömülü faaliyet sistemlerinin ve dolayısıyla da benlik oluşumunun merkezine yerleştirerek, sosyolojiknsoruşturmanın içine düşebileceği ontolojik kapanı da yerinden oynatıyor: “yapmak, olmaktır”. Ancak, bir faaliyet kümesinin kimlikntemin eden bir role zemin hazırlayabilmesi için, söz konusu faaliyetlerin belli türden bir ahlaki haleyle donatılmış olmaları gerektiğini denbelirtiyor Goffman: “Tek başına yetkin bir sahneleme kimlik temin etmek için yeterli değildir; faaliyetlerin toplumsal olarak tesis edilmesinve anlamlandırılması gereklidir. [Aksi takdirde] mecburi görev ve işler yerine getirilir ancak içinde bulunulan gömülü faaliyet sisteminenözel bir sadakat/adanma veya yönelim [geliştirilmesine] hemen hemen hiç müsaade edilmez. Burada yapmak, olmak değildir.”nNeyin ne olduğu ve kimin ne yaptığı her zaman belli olmayan çevrenize bir de Goffman’ın penceresinden bakmaya ne dersiniz?
(Tanıtım Bülteninden)
Editör: Levent ÜnsaldınRedaksiyon: Levent ÜnsaldınDizgi: İsmet ErdoğannKapak Tasarımı: Ali İmren
Internet Explorer tarayıcısının 9.0 ve daha eski sürümlerini desteklememekteyiz. Web sitemizi doğru görüntüleyebilmek için tarayıcınızı güncelleyebilirsiniz, güncelleyemiyorsanız başka bir tarayıcıyı ücretsiz yükleyebilirsiniz.