Yaşamlar 1 (9789753970914)

Plutark İS birinci yüzyılın ortalarında, imparator Cladius’un egemenliği sırasında, Boeoteia’nın Kuzey bölgesinde küçük bir kent olan Khaeronea’da doğdu (yklş. İS 46). Genel kültürel bir eğitim aldı. O günlerde hem Yunanlılar hem de Romalılar için en çekici üniversite kenti olan Atina’da okudu. Ülkesine geri döndükten sonra, Plutark kentini bölgenin Roma valisine temsil etme görevine seçildi. Yazılarından anlaşıldığı gibi, Yunanistan’da birçok yeri gezdi, Anadolu, Mısır ve İtalya’ya yolculuklar yaptı.

Roma’da kalışı sırasında belli kamu işleri ile görevlendirildi ve bu nedenle Demosthenes’e sunuş yazısında kendisinin belirttiği gibi Latin dilini öğrenecek zaman bulamadı. Ama Yunanca Roma’da yazın sanatı ile ilgilenen ve görgülü insanların dili idi, ve kent eğitimli Yunanlılara, özellikle felsefecilere kucaklarını açmıştı. Bir Yunan felsefecisi ve Platonist olarak, Plutark, tıpkı kendi ülkesinde küçük ama seçkin yakınlar ve dostlar çevresinde yaptığı gibi, Roma’da da konferanslar verdi. Gününün önde gelen Romalıları arasında büyük bir tanıdıklar çevresi oluşturdu ve bunu korudu.

Atina eğitiminden, çeşitli yolculuklardan, diplomatik görevlerden, ılımlı bir yazınsal ünden ve Roma’da uzun bir kalıştan sonra, Plutark kitapları, notları, konferansları, denemeleri ve dingin ve uygar felsefesi ile küçük kır evine çekilmiş ve orada yerel devlet işleri ve komşu Delfi’deki belli dinsel görevler tarafından pek bölünmeyen boş zamanını kullanarak konferans ve denemelerinin taslaklarını geliştirmiş görünür. Bunlar “Moralia” ortak adı altında günümüze ulaşmıştır. Yine o sırada ona başlıca ününü kazandıran yapıtını Yunanlıların ve Romalıların Yaşamları  tamamladı. Plutark Roma imparatorları Nero, Domitian ve Trajan’ın hükümranlıkları sırasında yaşadı, ve dünyadan İS 120 yıllarında ayrıldığına göre, Hadrian’ın imparatorluk tahtına çıkışına sevinçle tanık olmuş olmalıdır. Dünyası o yaşarken sürekli olarak iyileşmişti ve şimdi ikinci altın çağına giriyordu.