ve mdash; BİSMİLLAHİRRAHMANİRRAHİM ve mdash;

SAHİHİ BUHARİ

Aziz Okuyucu;

Kâinatın yaratıcısı yüce Allah’ın Peygamberi vasıtasıyle insan-lara kurtuluş sebebi olarak gönderdiği, Kur’ân-ı Kerimden sonra, İs-lâm ulemasının üzerinde doğru olduğuna ittifak ettikleri altı kitap vardır. Bunlar ezcümlepeygamberimizin söylediği sözlerin, sağlam ravilerce derlenerek: kitap haline getirilmiş şeklidir.

Sahih-i Buhâri, Sahih-i Müslim Sünnen-i Ebû Dâvut, Sünen-i Tirmizi, Sünne-i Nesâi, Sünne-i ibni Mace isimlerini taşıyan bu kıy-metli kitapların, Kur’am Kerimden sonra ilk sırayı işgal edeni şüb- hesizki İmam-ı Buhâri hazretlerinin Cemettiği sahih-i Buhâri kitabı-dır. Bu kitabın 30 ciltlik, 12 ciltlik 5 ciltlik gibi muhtelif şerhleri ya-pılıp tab edilmiştir. Bunlan okumak son derece uzun vakitleri gerek-tirdiğinden her müslümanın alıp okuması zordur. Bu itibarla meşhur Hadis alimlerimizden Ömer Ziyaeddin efendi. Hazretleri bu büyük kitabı özetleyerek mükerrer Hadisleri ve hadis ravilerini çıkararak bir zübde hazırlamıştır.

İşte Zübdetül Buhari adındaki bu değerli eseri, muhterem Fikri Yavuz hoca sadeleştirmiştir. Ayncâ, süneni tirmizi mütercimi muh-terem Osman Zeki Soyyiğit Hocada büyük bir titizlikle tahkik ve tet-kikini yaparak neşre hazırlamıştır.

Bu emeklerinden dolayı kendilerine teşekkürlerimizi arz eder iki cilt halinde orjinalleri ile birlikte sizlere arzettiğimiz bu kıymetli eserin sunumunu bizlere bahşeden Allaha hamd ederiz.

Tevfik Allahtandır.

SAHİHİ BUHARİ

BUHARİ-Î ŞERİF HAKKINDA AÇIKLAMA

Kitabımız KUR’AN-İ KERİM’den sonra kitabların en sahihi ol-duğuna büyük alimlerin ittifakı olan BUHARÎ-İ ŞERİF, lâfzî, fi’li ve takriri olmak üzere, mükerrer hadîslerle beraber ve laquo;7275 ve raquo; hadîs-i şerifi ihtiva eden dört büyük cildden ibarettir.

İmam Buhari Hazretleri ise, Peygamber’e ait hadîslerin senedlerini bir silsile halinde anlattığı gibi, sırası geldikçe de bir çok râvinin, ashab ve tabiînin sözlerini dahi kitaba koymuş olduğundan kitabın hacmi, adeta okunması ve kavranması mümkün olamayacak derecede büyümüştür.

Mütercim merhum Ömer Ziyaeddin Hazretleri, öğrenci ve oku-yuculara kolaylık sağlamak üzere Buharî-i Şerifin senedlerini ve mükerrer hadîslerini çıkarmak ve yalnız ve laquo;Kavli ve raquo; hadisleri almak suretiyle kısaltıp toplamı ve laquo;4541 ve raquo; adet olan hadîs-i şerifi ve laquo;SÜNEN-i AKVAL-i NEBEİYYE ve raquo; adı ile hicri 1308 tarihindeİstanbul’da bas-mış ve yaymıştır.

Adı geçen merhum bu kitabı herkesin kolayca okuyup ezberle-yebilmesi için, Peygamber’e ait ve laquo;Kavli ve raquo; hadîs’erden mana yönünden bir ve yalnız ravilerin müteaddit olması dolayısiyle lâfızlarda kıs-men değişik olan hadis-i şerifleri birleştirmek ve mükerrer olanları tamamen, hadîs ravilerinin sözlerini kısmen düşürmek suretiyle tekrar kısaltıp ve laquo;1524 ve raquo; hadis-i şerifi ihtiva eden ve laquo;Zübbetü’l Buhari ve raquo; adı ile hicri 1330 tarihinde Mısır’da bir kitap yazarak basıp yaymış idiy-se de bu kitapların her ikisi de arapça yazılmış olduğundan, arapçayı tambilmeyen Türk kardeşlerinin faydalanmalarını gözden uzak tutmayan Ömer Ziyaeddin Hazretleri, zikredilen tarihte hemen ken-di el yazıları ile bu ve laquo;Zübdetü’l-Buharî ve raquo; kitabını Türkçeye terceme etmiştir.

MÜTERCİM ÖMER ZİYAEDDİN EFENDİ MERHUMUN TERCEME-i HALİ

SAHİHİ BUHARİ

Merhum mütercim Ömer Ziyaeddin Efendi aslen Dağıstan’lıdır. ve laquo;Çirkây ve raquo;a bağlı MÎRTÎ köyünde doğmuştur. Lâzkî aşiretinin AVAR boyundandır. Şeyh Şamil Hazretlerinin bilinen savaşları sırasında beraberinde hizmet etmiştir.

Doğum yerinde ilk tahsilini yaptıktan sonra İstanbul’a hicret et-miştir. İstanbul’a geldikten sonra alet ve yüksek ilimleri tahsile ko-yulmuş, hem de yüksek feyiz sahibi meşhur şeyh Gümüşhane’li Hacı Ziyaeddin Efendi (Kuddise sirruhu) Hazretlerinden manevî feyizler edinmece başlamıştır. Öğretilmesi adet olan zahirî ilimlerde yine sö-zü geçen Ahmed Ziyaeddin Efendi Hazretlerinden İlmî tahsilini ta-mamlayarak icazet aldığı gibi, adı geçen Şeyh Hazretlerinin kudsi himmetleriyle dereceler kazanarak hilâfet elde etmiştir.

Hafıza gücündeki sağlamlık hayrete değer olup Kur’an-ı Azî- mu’ş-Şanı, Fatiha-i Şerife gibi tam bir sür’atle okuyacak derecede hafız olduğundan başka, terceme buyurduğu ve laquo;Zübdetü’l-Buharî ve raquo; yi ve bazı hadîs kitaplarını ezberlemişti. Bir çok sene hatimle Teravih namazı kıldırdığı gibi, ömrünün sonuna kadar Kur’an-ı Kerîmi altı saatte, başından sonuna kadar ezbere okumağa gücü yeten bir hafız idi. Bu yönden emsali pek nadir idi.

İlmi icazeti aldıktan sonra 15 Muharrem 1927 tarihinde Alay Müftüsü olduğundan Edirne’de onâltı sene kadar bu hizmeti tam bir istikamet ve dirayetle başardı. Bundan sonra Malkara kazası, niya-betini kabul ile bu hizmette de onüç sene kalmıştır. Sonra Tekirdağ niyabetine yükseltilerek iki buçuk sene bu hizmeti güzelce yerene getirmiştir?

Meşrutiyetin ilânı arkasından İstanbul’a dönüp bir müddet kaldiktan sonra Medine-i Münevvere’ye giderek altı ay kadar da orada kalmıştır. O sırada Hicaz tarafına gelen Mısır Hidîvi Abbas Hilmi Paşa maiyetine geçmiş ve on seneden çok Mısır memleketinde adı geçen Hidîv’in sarayında ikrama mazhar olmuştur.

1337 tarihinde İstanbul’a dönerek ve laquo;Daru’l-Hılâfe ve raquo; medresesinde Hilâfiyat ve ondan sonra hadîs ilmi okuttuğu gibi, Gümüşhane’n Hazretlerinin Postnişîn’liği boşaldığında mevcut halifelerin en olgun ve en alimi olduğundan irşad postuna oturarak vakıf şartı gereğince irşad ve ilim tedrisi ile iki sene kadar meşgul olmuştur. 17/Rebiulev- vel/1340 tarihi cuma gecesinde yetmişbeş yaşında olduğu halde ebedî hayata göçerek Süleymaniye camii çevresinde Gümüşhaneli Hazret-leri ile kendisinden sonraki Halifelerine mahsus yere gömülmüştür. Allah’ın bol rahmeti üzerine olsun...

Merhum iyi huylu, cömert ve güzel vasıflara sahip muhaddis, alim, fazıl, çok lütufkâr ve açık kalbli bir pir idi.

İşte size eşsiz bir dehâ ve Müslüman Türk fazılı!...

ibni Hanbel ve şöhretli hadîs alimi Ebu Nuaym El-İsfahanî gibi pek çok meşhur ademlerden ders almıştır. Yüzbin sahih ve ikiyüz bin gayri sahih hadîs ezberinde olduğu meşhurdur. Hatta îmam Buharî’- nin benimsemediği hadîs, sahih hadis değildir, diyenler de vardır.

Kendisinden rivayet olunduğu üzere ve laquo;600.000 ve raquo; miktarında hadis-i şerifi inceleyerek onaltı yıl içinde bir araya getirmiş ve gusledip iki rekât namaz kılmadıkça Sahıh-i Buharı ’sine hiç bir hadîs-i şerif yazmamıştır.

SAHİHİ BUHARİ

.tr

Bağdad’da bulunduğu sürece derslerine pek çok hücum ve rağ-bet olmuştu. Kendisinden yetmiş binden ziyade büyük şahsiye! hadis-i şerif dinlemiştir. îmam Müslim bin Haccac El-Nisabûrî, İmam Tirmizi, İmam Nesaî, Ebû Zura’a ve Ebû Bekir ibni Hüzeyme İmam Buharî’den feyiz alan meşhur alimlerdendirler. Uzun zaman Bağdad’da ilim öğrettikten sonra Buhara’ya dönerek ilim neşrine başlamışken Buhara Valisi bulunan Halid ibni Ahmet, yalnız kendi evlâdını faydalandırmak üzere kendisini özel muallim yapmak iste-mişse de, İmam Buharı ilim neşrinin hudutlandmlmasma razı olma dığmdan Semerkand civarında ve laquo;Hertenk ve raquo; köyüne sürülmüş ve orada hicri ve laquo;256 ve raquo; yılında altmış iki yaşında olduğu halde Ramazan bayramı gecesinde beka alemine göçmüştür.