FAZİLETLİ AMELLER VE RÜKÜNLERİ
- Kitap Adı: Faziletli Ameller
- Yazar: Abdülkadir Geylani
- Yayınevi: Gelenek Yayınları
- Sayfa Sayısı: 231
- İlk Baskı Yılı: 2013
- Dil: Türkçe
Hamd olsun o Allah’a ki her kitaba övgüsüyle ve her konuşmaya zikriyle başlanır. Onun övgüsü mükâfat yurdunda nimet verilenlerin eğlence-sidir; her hastalık onun adıyla şifa bulur. Her gam ve musibet onun giderilir. Darlıkta ve bollukta eller, yalvararak ve dua ederek ona kaldırılır. O, her dildeki bütün sesleri işiten ve zorda kalanın duasını kabul buyurandır.Bahsettiği her şey için O’na hamd olsun; nimetler verip doğru yolu gösterdiği için şükürler olsun.
Sayesinde bizi dalaletten hidayete erdirdiği elçisi Hz. Muhammed'e, terte-miz nesline, ashabına, kardeşleri olan diğer bütün Peygamberlere ve huzur-i ilahide bulunan meleklere salât ve selâm olsun.
Öğrencilerimden biri, benim doğrulan yazacağım yolundaki hüsnüzannından dolayı benim elinizdeki kitabı yazmam hususunda ısrarcı oldu. Elbette söz ve eylemlerde yanlışa düşmekten koruyan, kalpten geçen duygulan bilen ve dilediği şeyi kolaylaştırmak suretiyle lutfunu esirgemeyen, Allah’tır. Kalplerimizi riyadan ve nifaktan arıdırması ve kötülüklerimizi iyiliklerle için O’na sığınınız. O, günahtan ve hataları affeden ve kullanırın tövbeleri-ni kabul buyurandır.
Onu -farzlar, rükünler ve sünnetler gibi- şer’î âdâbı bilmeye; Yaratıcının varlık delillerini öğrenmeye; yer vereceğimiz sohbetlerde Kur’ân'dan ve hadis-lerden öğüt almaya; -Allah yolundaki yolculuğuna ve emirlere uyup yasaklar-dan kaçmasına bir nebze katkısı olsun diye eserin farklı konularına dağıttığım- "iyi kullann ahlâkını" öğrenmeye epeyce istekli gördüm ve isteğini kabul et-mek hususunda gayb âleminden bir işaret de aldım. Bunun üzerine kollan sı-vadım ve mükâfat beklentisi ve hesap gününde kurtuluş ümidiyle bu kitabı telif etmeye koyuldum. onra esere el-Gunye li-tâlibî tanki’l-hak (Hak Yolun Talipleri İçin Yeterli Olan Kitap) adını verdim.
Başarıya ulaştıran ve doğruyu ilham eden, Allah’tır.
"İbadetler ve İslâm Ahlakı" adıyla yayınlanan bu eser, büyük İs-lam alimi ve maneviyat önderi Abdülkadir Geylani Hazretlerinin el- Gunye li-tâlibî tariki’l-hak (Hak Yolun Talipleri İçin Yeterli Olan Kitap) isimli kitabının bir kısmından oluşmaktadır.
Eserin orijinali hacimli olduğundan, farklı konularla alakalı bölümle-ri ayrı ayrı okuyucularımıza sunmanın daha faydalı olacağını düşündük. Bu şekilde bu değerli eseri pratik bir kullanımla okura sunarak, daha ko-lay okunmasını sağlamış olduk.
İbadetler ve İslâm ahlakını konu edinen bu kitapta, farzlar, rükün-ler ve sünnetler gibi şer’î âdâbla ilgili bilgiler veriliyor. Fıkhı hükümle-rin istinad edildiği ayet ve hadisler ortaya konularak şer’î deliller konu-sunda okuyucu bilgilendiriliyor. Burada tabii, müellifin Hanbelî mezhe-binden oluşu göz önünde tutulmuş ve yeri geldiğinde okuyucu dipnotlar-la aydınlatılmıştır.
Eserin önemli bir özelliği ise, müellifin, okuru şer’î adab ve fıkıh ko-nusunda bilgilendirirken, ibadetlerin manevî boyutuna da değinmesi ve ibadet ve ahlak arasındaki iritbatı da sağlam bir şekilde ortaya koymuş olmasıdır.
Abdülkâdir Geylânî
Abdülkâdir Geylânî, künyesi Ebû Muhammed’dir. 1077 (Hicrî 470) senesinde İran’ın Geylân şehrinde doğmuştur. Nesebi Hz. Peygamber’in torunu Hz. Hasan’a dayanır. On sekiz yaşında tahsil için Bağdat'a gönderilmiş olan Abdülkâdir Geylânî, Kadı Ebû Sâid el-Mübarek’in elinden sûfılik hırkasını giydikten ve 1127 (Hicrî 521) senesinde Yusuf el-Hemedânfnin kendisini irşad etmesinden sonra bu şehirde vaaz vermeye başlamıştır. Daha sonra, tekrar vaaz vermeye başlayacağı döneme kadar Kerh kasabasında inzivaya çekilmiş ve yirmi beş sene sürekli ibadetle meşgul olmuştur. Kısa zamanda sayısız müridi olmuş ve şöhreti bölge sınırlannın dışına taşmıştır. 1165 (Hicrî 561) senesinde Bağdat’ta vefat etmiş ve orada defnedilmiştir..
İÇİNDEKİLER
İBADETLER VE İSL ve Acirc;M AHLAKI
YAYINEVİNİN ÖNSÖZÜ 15
MÜELLİFİN ÖNSÖZÜ 17
I. MÜSLÜMANOLMAK İSTEYEN NE YAPMALI? 19
1. KELİME-İ ŞEH ve Acirc;DET GETİRMEK 19
2. BOY ABDESTİ ALMAK 20
3. NAMAZ KILMAK 21
II. NAMAZ 23
1. NAMAZIN ŞARTLARI 23
A) ABDEST VE TEYEMMÜM 23
1) Abdest 23
a) Abdestin Farzları 24
b) Abdestin Sünnetleri 25
2) Teyemmüm 25
B) DİĞER ŞARTLAR 26
1) Örtünmek 26
2) Namaz Kılınacak Yerin Temiz Olması 26
3) Kıbleye Yönelmek 26
4) Niyet 26.
5) Vaktin Girmesi 27
b) Kâmet 28
2.NAMAZIN KILINIŞINA DAİR HÜKÜMLER 28
A) NAMAZIN RÜKÜNLERİ 29
B) NAMAZIN V ve Acirc;CİBLERİ 29
C) NAMAZIN SÜNNETLERİ 30
D) NAMAZIN FİİLLERİ 31
III. ZEKAT 33
1. ZEK ve Acirc;T NİSABLARI 33
2. TÜRÜNE GÖRE ZEK ve Acirc;T ORANLARI 34
A) ALTIN, GÜMÜŞ VE TİCARET MALLARININ ZEK ve Acirc;TI 34
B) DEVENİN ZEK ve Acirc;TI 34
D) KOYUNUN ZEK ve Acirc;TI 35
3. ZEK ve Acirc;T KİMLERE VERİLİR? 35
4. SADAKA 36
5. F1TIR SADAKASI 36
IV. ORUÇ 37
1. ORUCUN KAZASI 38
2. KEF ve Acirc;RET 38
3. ORUÇLUYA MEKRÛH OLAN DAVRANIŞLAR 39
4. ORUÇLUYA MÜSTEHAB OLAN DAVRANIŞLAR 39
5. İTİK ve Acirc;F 39
A) İTİK ve Acirc;FA GİREN KİŞİNİN YAPACAĞI ŞEYLER 40
B) İTİK ve Acirc;F YERİNDEN ÇIKMAYI CAİZ KILAN DURUMLAR 41
V. HAC VE UMRE 43
1. HAC 43
A) YÜKÜMLÜLÜK ŞARTLARI 43
B) İHRAMA GİRİLECEK SINIRLAR 44
C) İHRAMA GİRMEDEN ÖNCE YAPILACAK ŞEYLER 44
D) TELBİYENİN SÖZLERİ VE YAPILIŞI 45
E) İHRAM YASAKLARI 46
F) HACC İBADETİNİN UYGULAMALI ANLATIMI 48
1) Mekke’ye İlk Giriş 48
2) Kudüm Tavâfı 49
Tavâfin Geçerlilik Şartlan 50
4) Mina’ya Yolculuk 51
5) Arafat Vakfesi 51
6) Müzdelife Vakfesi 52
7) Akabe Cemresi 53
8) Ziyaret Tavafı 53
10) Veda Tavafı 54
G) VAKİT DARLIĞINDAN DOLAYI ARAFAT'TA VAKFE EDEMEME KORKUSU 55
H) HACCIN RÜKÜNLERİ 56
I) HACCIN V ve Acirc;CİBLERİ 56
K) HACCIN SÜNNETLERİ 57
A) UMRE İBADETİNİN UYGULAMALI ANLATIMI 58
B) UMRENİN RÜKÜNLERİ 58
C) UMRENİN V ve Acirc;CİBİ 58
D) UMRENİN SÜNNETLERİ 58
3. MEDİNE’Yİ ZİYARET 59
VI. AHL ve Acirc;K VE GÖRGÜ KURALLARI 63
A) SEL ve Acirc;M VERMENİN HÜKMÜ 63
B) NASIL SEL ve Acirc;M VERİLİR? 63
C) KİM KİME SEL ve Acirc;M VERİR? 64
D) KİMLERE SEL ve Acirc;M VERİLMEZ? 65
E) TOKALAŞMA VE KUCAKLAŞMA 65
2. BÜYÜKLER İÇİN AYAĞA KALKMAK 65
4. ESNEME 67
5. FITRATTAN OLAN ŞEYLER 67
A) BIYIK KESMEK 68
B) SAKAL BIRAKMAK 68
C) BACAK ARASI VE KOLTUK ALTI KILLARINI ALMAK 68
Ak Saç ve Sakal Tellerini Yolmanın Hükmü 70
D) TIRNAKLARI KESMEK 71
6. SAÇLARI TIRAŞ ETMENİN HÜKMÜ 72
A) KER ve Acirc;HET GÖRÜŞÜNÜN DELİLLERİ 72
B) CEV ve Acirc;Z GÖRÜŞÜNÜN DELİLLERİ 73
7. SAÇA İLİŞKİN DİĞER HÜKÜMLER 74
A) SAÇIN KISMEN KESİLMESİ 74
B) ENSENİN TIRAŞ EDİLMESİ 74
C) SAÇI UZATMAK 74
D) YÜZDEKİ TÜYLERİ ALMANIN HÜKMÜ 75
8. SAÇLARA SİYAH KINA YAKMAK 75
9. SÜRME ÇEKMEK 78
10. YAĞ SÜRÜNME 78
11. KİŞİNİN YANINDA TAŞIMASI GÜZEL OLAN YEDİ ŞEY 78
12. MEKRUH OLAN BAZI DAVRANIŞLAR 79
14. SAĞ VE SOL ELLE YAPILACAKLAR 82
A) SAĞ EL İLE YAPILACAKLAR 82
B) SOL EL İLE YAPILACAKLAR 82
15. YEME VE İÇME ve Acirc;D ve Acirc;BI 83
A) ALTIN VE GÜMÜŞ KAPTA YEMEK YEMEK 85
Farz olan kurallar 91
Sünnet olan kurallar 91
Edeb olan kurallar 91
C) ORUÇ AÇMA DUASI 92
16. HAMAMA GİRMEK 92
A) ÇIPLAKLIĞIN YAS AKLIĞI 94
17. YÜZÜK TAKINMAK 95
A) TAŞLA TAHARETLENME 99
B) SUYLA TAHARETLENME 101
C) PİSLİĞİN YAYILMASI 101
D) TEMİZLİKTE KULLANILACAK TAŞIN ÖZELLİKLERİ 102
E) TAHARETLENME NE ZAMAN FARZ OLUR 102
19. BÜYÜK TEMİZLİK / BOY ABDESTİ 103
20. ABDEST DUALARI 104
A) HERKES İÇİN HARAM OLAN GİYİNME 108
B) BAZI MÜKELLEFLER İÇİN HARAM OLAN GİYİNME 108
C) MEKRUH OLAN GİYİNME 108
D) KAÇINILMASI GÜZEL OLAN GİYİNME 108
Farz Olan Giyinme 109.
Mendub Olan Giyinme 109
Giyinme ile İlgili Diğer Hükümler 110
22. UYKU ve Acirc;D ve Acirc;BI 112
23. EVDEN ÇIKARKEN OKUNACAK DUA 114
24. CAMİYE GİRME ve Acirc;D ve Acirc;BI 115 EVE GİRME ve Acirc;D ve Acirc;BI 116
25. HEL ve Acirc;L KAZANÇ 117
26. UZLET 120
27. YOLCULUK ve Acirc;D ve Acirc;BI VE YOL ARKADAŞLIĞI 123
28. İNEMEK VE İŞARET KOYMAK 128
29. CAMİ ve Acirc;D ve Acirc;BINA AYKIRI DAVRANIŞLAR 128
30. ŞİİR VE ŞARKI 130
31.ÖLDÜRÜLMESİ CAİZ OLAN VE OLMAYAN HAYVANLAR 132
32. ANA-BABAYA İYİLİK ETMEK 136
33. MÜSTEHAB VE MEKRUH OLAN İSİM VE KÜNYELER 139
34. ÖFKELENEN KİŞİ NE YAPMALI? 141
35. KABİR ZİYARETİ 142
36. KUR' ve Acirc;N OKUYARAK ALLAH’A SIĞINMAK 144
37. DOĞUM ZORLUĞU ÇEKEN KADINA YAZILACAK DUA 146
GÖZ DEĞMESİ 147
38. TEDAVİ OLMAK 148
39. N ve Acirc;MAHREM BİR KADINLA BAŞ BAŞA KALMAK 149
40. KÖLEYE İYİ DAVRANMAK 150
41. DÜŞMAN ÜLKESİNE MUSHAF GÖTÜRMEK 150
42. ÖZEL DURUMLARDA OKUNACAK ZİKİR VE DUALAR 150
A) AYNAYA BAKINCA 150
C) BİR YERİ AĞRIYINCA 151
D) UĞURSUZ SAYDIĞI BİR ŞEY GÖRÜNCE 152
E) BİR KİLİSE VEYA HAVRA GÖRÜNCE 152
F) GÖKGÜRÜLTÜSÜ DUYUNCA 152
G) RÜZG ve Acirc;R GÖRÜNCE 153
H) ÇARŞIYA GİRİNCE 153
I) HİL ve Acirc;Lİ GÖRÜNCE 154
K) SIKINTIYA DÜŞMÜŞ BİRİNİ GÖRÜNCE 154
L) HAÇTAN DÖNENLER İÇİN EDİLECEK DUA 154
M) HASTA ZİYARETİNDE EDİLECEK DUA 155
N) ÖLÜ KABRE KONUNCA EDİLECEK DUA 155
A) DÜĞÜN YEMEĞİ 170
B) DÜĞÜNDE PARA SAÇMAK VE PARA KAPMAK 171
C) NİK ve Acirc;HIN KIYILMASI 172
44. İYİLİĞİ EMRETMEK VE KÖTÜLÜĞÜ YASAKLAMAK 175
A) KÖTÜLÜĞÜ İYİ BİLMEK 176
B) GÜCÜ YETMEK 177C) İYİLİĞİ EMREDİP KÖTÜLÜĞÜ YASAKLAYACAK KİŞİDE BULUNMASI GEREKEN ŞARTLAR 179
D) EMRETME VE YASAKLAMAYI GİZLİ BİR YERDE YAPMAK 183
E) EMREDİLECEK VE YASAKLANACAK ŞEYLER 185
GENEL DEĞERLENDİRME 187
Eserlerinden bazıları şunlardır:
Günyetü’t-tâlibîn,
Fütühu’l- Gayb,.
Hizbü'l-beşâiri'l-hayrât,
Cilâü'l-hâtir,
Melfuzât-ı Geylânî,
Sırru’l-esrar ve Mazharu'l-envar,
es-Sirâcu'l-vehhâc fi Leyleti’l- mi’rac,
el-Fethu’r-rabbânî,
el-Fuyûzâtü’r- rabbâniyyefi'l-Evrâdi'l-Kâdiriyye,
Behçetü’l- esrâr,
el-Mevâhibü’r-rahmâniye ve'l-Futûhu’r- rabbâniyye fi Merâtibi’l-ahlâki’s-seniyye ve’l Makâmâti’l-irfâniyye,
Yevâkitü’l-hikem,